HIDIRELLEZ: BEREKETİN ŞİFANIN VE NİYETLERİN ORUCU
Her sene heyecanla dileklerin sıralandığı 5-6 Mayıs Hıdırellez bayramı, yüzyıllardır heyecanla kutlanıyor. Anadolu'nun her yerinde bu özel günle ilgili farklı inanışlar var...
Hıdırellez'de:
- Kesici alet ele alınmaz (makas, bıçak)
- Hiçbir yeşil koparılmaz ve eve yeşil sokulmaz. Evin dış kapısına güneş battıktan sonra yeşil dallarınızı toplayıp asabilirsiniz. Apartmanda yaşıyorsanız pencerenize asıp camı açık bırakıyorsunuz. (Hızır Atanın) tüm yeryüzünü dolaşırken sizi kolay bulması için...
- Odun, çalı çırpı da eve girmez.
- Dışardan içeri su sokulmaz ve dışarı para asla verilmez.
Bunların hepsi güneş batana kadar...
Hıdırellez'de ne yapılır?
-Evimizi ve kendimizi arındırmalıyız.
-Ateşten atlama sansınız yoksa ellerinizi bir ateş üzerinde gezdirip bedeninizi süpürür gibi temizleyebilirsiniz. (Dileklerinizi oluşturmadan hemen önce)
-Dilekler şifa içinse taşa çizilir. Ev, araba, toprak vb. şeyler içinse çamurdan yapılır.
- Dilekler 5 Mayıs akşamı gül ağacının dibine konur (Biz gömmüyoruz).
- Gece kavanozların, cüzdanların vb. ağzı açık bırakılır. (Bereket için)
- Ve yatmadan önce ayışığını görecek şekilde dışarı bir bardak su koyun. Sabah bu suyu ağzınıza alıp yine bereketi çoğaltmak istediğiniz yere püskürtün. (Sadece bir ağız dolusu olacak)
6 Mayıs'ta topladığınız birkaç kır çiçeğini kaynatıp banyo yaparsanız şifalandırır çünkü 5 Mayıs gecesi tüm yeşile ve suya şifa yağıyor.
Hıdırellez nedir?
Türk-İslam dünyasından Hızır ve İlyas peygamberlerin buluşma günü sayılan Hıdırellez, her yıl dileklerin dilendiği, ateşlerin yakıldığı bir bahar bayramı olarak kutlanıyor. En çok bilinen gelenek, gül ağacına asılan ve o yıl gerçekleşmesi beklenen dilekler… Ama Anadolu’nun dört bir yanında çok farklı ve eğlenceli birçok Hıdırellez geleneği de yaygın.
Hıdırellez'de neler yapılır?
Hıdırellez'de dileklerin, niyetlerin dillendirildiğini hepimiz biliyoruz ama nasılını, adetini bilemiyoruz. İşte dilekleri gerçeğe çevirmenin, tüm yıla bolluk bereket getirmenin birkaç yolu...
Hıdırellez'de gül ağacına dilek gömülür
Hızır ve İlyas’ın gül ağacının yanında buluştukları rivayet edildiğinden, her yıl Hıdırellez’de gül ağaçlarına dilekler bağlanıyor. Kimisi dileğini kağıda yazıp ağaca bağlıyor, kimisi de gül ağacının dibine gömüyor. O yıl için dilenen dileklerin gerçekleşeceğine inanılıyor.
Dileği yazmak yerine gerçekleşmesi istenen şeyin resmini yapmanın daha etkili olacağı da yaygın bir inanış! Kimi yerlerde kağıt toprağa gömülüp orada bırakılıyor, bazı inançlara göre de toprağa gömülen kağıt ertesi sabah topraktan çıkarılarak denize (veya herhangi bir suya) atılıyor.
Hıdırellez'de tarçın ateşi yakılır
Bir inanışa göre de tarçın ateşi dileklerin gerçekleşmesine yardımcı oluyor! Üç adet tarçın çubuğu üçgen şeklinde bir yere konulup yakılır ve ateşin başında niyetler söylenirse, bu niyetlerin ve dileklerin gerçekleşeceğine inanılıyor.
Hıdırellez ateşi neden yakılır? Ateşin üstünden neden atlanır?
Dünyanın pek çok yerinde farklı kültürlerde, bayram kutlamaları esnasında büyük ateşler yakılması geleneği yaygın. Özellikle baharda kutlanan bayramlarda bu yakılan ateşlerin üzerinden atlamanın kişiyi arındırdığına inanılıyor. Hıdırellez kutlamalarında da ateşin üzerinden atlayamak, geçmiş yılın olumsuzluklarından arınmayı ve gelecek yıl için nazardan, hastalıklardan korunmayı ifade ediyor.
Doğanın uyandığına baharın geldiğine inanılır
5 Mayıs günü sihirli bir şekilde doğanın uyandığı, baharın geldiği gün olarak kabul edildiğinden, yeşil olan hiçbir şey dalından koparılmazmış…
Şifa niyetine çiçekler suda bekletilir
5 Mayıs’ta toplanan mümkün olduğunda farklı çeşit çiçek, o gece suda bekletilir ve ertesi sabah bu suyla yıkanılırsa, şifa getireceğine inanılır.
Kutlu olsun...